Lokalne samouprave imaju 163.000 zaposlenih
Kao i Republika, preglomazni činovnički aparat karakteriše i opštinske administracije, lokalne ustanove i preduzeća, u kojima je zaposlen svaki deseti radnik u Srbiji, odnosno čak 163.000 ljudi.
Ceo grad veličine Kragujevca radi u opštinskim službama, kao i u moru javnih preduzeća, komunalnih firmi i ustanova. Njihove plate odavno su najveća stavka u opštinskim budžetima, koji sve manje izdvajaju za puteve, vodovod, kanalizaciju…
Do ovih rezultata došli su stručnjaci Svetske banke koji su skenirali poslovanje srpskih opština i gradova. U izveštaju „Pregled finansija lokalnih samouprava“ oni su zaključili da i lokal boluje od istih problema kao i Republika, preglomaznog aparata, rasipanja sredstava, neracionalnog zapošljavanja…
To je dovelo do toga da platni spisak opština broji 44.000 administrativaca, 42.000 zaposlenih u ustanovama i 78.000 ljudi koji rade u javnim i komunalnim preduzećima.
Iako je Vlada definisala da na 1.000 stanovnika radi najviše četvoro zaposlenih, postoji niz slučajeva gde je ovaj broj višestuko premašen, kaže se u izveštaju SB.
Ne poštuje se ni preporuka Vlade o zapošljavanju na ugovor o delu, a o pravila se oglušilo čak 120 od 145 samouprava. Poseban problem je i slaba produktivnost javnih preduzeća. Stanje nije popravio ni zakon koji je 2010. limitirao broj zaposlenih u lokalnoj samoupravi.
Da je lista opština sa dugačkim spiskovima prekobrojnih podugačka, odavno više nije vest. Na njoj godinama, između ostalih, svoja mesta čvrsto drže Zaječar, Zrenjanin, Leskovac, kao i većina od 40 nerazvijenih opština.
Bivši predsednik Stalne konferencije gradova i opština i prvi čovek Paraćina Saša Paunović kaže da praksa potvrđuje da postoje opštine sa prekobrojnim zaposlenima.
Čelnici opština deo krivice za veliki višak zaposlenih prebacuju na centralnu vlast, za koju kažu da nema jasan koncept lokalne samouprave. Beograd provinciji redovno broji zaposlene, ali i nameće nove službe, komunalne policije, kancelarija za mlade, ustanova kulture…
Fond zarada u opštinama i gradovima godinama kontinuirano raste. Lokalna samouprava je prošle godine prosečno potrošila četvrtinu svojih ukupnih budžeta na plate zaposlenih. Iako to na prvi pogled izgleda mnogo, realnost je drugačija, komentar je Saše Paunovića.
Nema sumnje da bi troškovi opština bili neuporedivo manji kada bi nam deca išla u privatne vrtiće, ili kada bi komunalna preduzeća bila u rukama privatnika, što se uklapa u koncept Svetske banke.
